Know your stof…
Om asbest te herkennen moet je weten waarvoor het wordt gebruikt. Fabrikanten gebruiken asbest doorheen de jaren doelbewust om producten te vervaardigen met bepaalde eigenschappen. Asbest, ook wel ‘het mineraal met de duizend gebruiken’ genoemd, heeft namelijk erg diverse en nuttige eigenschappen. Een nieuwe handige chart, die je hier ook kan downloaden, geeft een overzicht van die vele eigenschappen van asbest.
De meest gekende eigenschap is de hittebestendigheid van asbest. Maar asbest is ook elektrisch of akoestisch isolerend en bestand tegen zuren of logen. Daarnaast wordt asbest gebruikt in lijm of verf als adhesieversterkend middel of als vulmiddel in kunststoffen. Als bindmiddel verhoogt het asbest de duurzaamheid van de producten of de slijtvastheid als frictiemateriaal. En door de microscopisch kleine vezelstructuur vormt asbest een fijnmazige filter. Best een wondermiddel, toch…?
Op de nieuwe chart voor asbestherkenning zie je bij elke eigenschap een aantal voorbeelden van bijbehorende asbesttoepassingen staan. We zien de gesponnen of geweven asbesttoepassingen, waarbij de draad of de stof uit ongeveer 90% asbest bestaat. Asbestkoorden vinden we vaak terug als dichtingskoord of als omwikkeling rond elektriciteitsdraad. Een andere asbesttoepassing is het asbestpapier, -karton of -vilt, waarbij de pulp vaak wordt vermengd met asbestafval van de asbestweverijen. Door hoge concentraties asbest toe te voegen aan papier worden asbestfilters vervaardigd. In het begin van de 20e eeuw, bij de opkomst van de kunststoffen zoals bakeliet, plastiek of eboniet (harde gummi), wordt asbest gebruikt als een ideaal vulmiddel voor de nieuwe materialen.
Door asbest toe te voegen, verhoogt dus de kwaliteit van een product en wordt een product elektrisch isolerend of hittebestendig. Denk hierbij aan de bakelieten stoppenkasten (van Vynckier) of asbakken. Maar ook als bindmiddel in gips of klei kan asbest gebruikt worden. In de witte gipsen leidingisolatie in kelders of zelfs in oude kleien pijpenkoppen kan asbest toegevoegd worden. Naast in gips en klei wordt asbest ook gebruikt als bindmiddel in (buiten)verf, pek of mastiek, zelden met het blote oog zichtbaar. De meest gekende toepassing is uiteraard asbestcement in alle mogelijke vormen: van dakleien, golfplaten en grijze schoorsteenpijpen tot keukenkasten, designtuinstoelen (Willy Guhl) en bloembakken. De meest voorkomende asbesttoepassing is de dichting, pakking of joint in allerlei toestellen of installaties.
Chart download
De chart geeft een overzicht van de eigenschappen van de asbest.
De eerste tabel op de chart combineert meerdere asbesteigenschappen en duidt op een verhoogd risico op de aanwezigheid van asbest.
De tweede tabel toont de asbesttoepassingen die kunnen worden verwacht bij de verschillende eigenschappen.